Μία αντίρρηση και δύο προκλήσεις.
«Το να έχουμε κάποια συνέργεια από τον ιδιωτικό τομέα με
μειοψηφικά πακέτα δεν νομίζω ότι υπάρχει κανένας, που να έχει αντίρρηση. Το
θέμα είναι να παραμείνει ο δημόσιος έλεγχος, αυτό ενδιαφέρει τους πολίτες. Η
τιμολόγηση και η κοστολόγηση παραμένει στην ευθύνη του ελληνικού Δημοσίου,
δώσαμε σκληρή μάχη με τους θεσμούς για να έχουμε αυτό το προνόμιο. Οι δικές μας
υπηρεσίες, η ειδική γραμματεία υδάτων κάνει την τιμολόγηση και την κοστολόγηση» Γ. Τσιρώνης. Θεσσαλονίκη 13/6/2016
Μετά από αρκετά χρόνια στους δρόμους κατά της
ιδιωτικοποίησης, και μετά από αρκετές επαφές με κινήματα που
έπαθαν-έμαθαν-νίκησαν την ιδιωτικοποίηση και τις πολυεθνικές που την φέρνουν,
επιτρέψτε μου κ.υπουργέ να έχω τις αντιρρήσεις μου.
Όχι δεν πανηγύρισα όταν τον Οκτώβρη του 2015 από τη
Θεσσαλονίκη πάλι, δηλώνατε ότι οι ιδιώτες: «Aς
κάνουν τα δικά τους δίκτυα και αν μπορούν ας πωλούν φθηνότερα το νερό»,
γιατί ακριβώς η εμπειρία μου που προανέφερα, δεν μου επιτρέπει να πανηγυρίζω
όταν ένας πολιτικός μιλάει τόσο δηκτικά.
Οκτώ μήνες μετά από εκείνη τη δήλωση σας, έρχεστε σήμερα
και πολύ άνετα μιλάτε εκ μέρους των πολιτών, αλήθεια μιλήσατε μαζί τους; Πότε;
Και ποιους ρωτήσατε; Γιατί σίγουρα δε ρωτήσατε εμάς, τους ρομαντικούς του
κινήματος που πιστεύουμε σε αυτά που λέμε, γιατί λέμε μόνο αυτά που μπορούμε να
κάνουμε. Και σίγουρα δε ρωτήσατε έναν/μία από τους 213.002 Θεσσαλονικείς που
ψήφισαν ΟΧΙ στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ. Ίσως αν καταφέρνατε να έρθετε στη
διημερίδα στη οποία σας είχαμε καλέσει- διοργάνωση από το Σωματείο μας και το SOSτε το Νερό- τον Μάη του
2015 στη Θεσσαλονίκη (και πάλι!) , ίσως τότε να μπορούσατε να αντιληφθείτε τι
ακριβώς έχει συμβεί στην Ευρώπη με τις συμφωνίες ΣΔΙΤ που τόσο εύκολα
ασπάζεστε. Θα γινόσασταν αυτήκοος μάρτυς κινημάτων από το Βερολίνο, το Παρίσι,
την Ισπανία, το Βέλγιο, την Ιταλία και η φράση σας « το να έχουμε κάποια συνέργεια από τον ιδιωτικό τομέα με μειοψηφικά
πακέτα δεν νομίζω ότι υπάρχει κανένας, που να έχει αντίρρηση» δεν θα είχε
βγει από τα χείλη σας.
Πόσο σίγουρος είστε για την
ικανότητα της γραμματείας υδάτων να τιμολογήσει και να κοστολογήσει; Και πως θα
ελέγχετε τον ιδιώτη; Με ποιο προσωπικό; Όταν ρώτησα τον προηγούμενο γραμματέα
πως θα ελέγχει τους ιδιώτες μου απάντησε με outsourcing, αλλά δεν μπόρεσε να μου απαντήσει ποιος εξωτερικός
ιδιώτης συνεργάτης θα μπορέσει πραγματικά να ελέγξει τις μεγαλύτερες
πολυεθνικές του νερού παγκοσμίως!
Και αν νομίζετε ότι υπερβάλλω, σας προκαλώ: Στη Νικόπολη
της Θεσσαλονίκης (πάλι), πάνω από 10.000 συμπολίτες μου υδροδοτούνται από έναν ιδιώτη με αμφιβόλου ποιότητας
νερό από γεωτρήσεις κοντά στον υδροφόρο ορίζοντα της τοξικής ΔΙΑΝΑ. Μπορείτε να
τον ελέγξετε λοιπόν; Πρόσφατα η περιφέρεια Θεσσαλονίκης του στέρησε την άδεια
με το επιχείρημα ότι μόνο η ΕΥΑΘ παρέχει νερό στην περιοχή της. Μισό γκολ δώρο
λοιπόν από την περιφέρεια- μια και διανύουμε περίοδο EURO2016- περιμένω να τελειώσετε την
φάση!
Και μια δεύτερη πρόκληση: Στη
Θεσσαλονίκη (νομίζω πως θα σας στοιχειώνει αυτή η πόλη σε λίγο), υπάρχει ένα
καταφανέστατο παράδειγμα αποτυχίας της ιδιωτικοποίησης.
Αναφέρομαι στη ΜΚΑ (Μοναδα Κατεργασίας Αποβλήτων) στη
βιομηχανική περιοχή της Σίνδου. Ο ιδιώτης που αγόρασε την ΕΤΒΑ δεν μπόρεσε να
βγάλει άδεια λειτουργίας της ΜΚΑ για πάνω από 18 χρόνια! 15.000 κυβικά με
επικίνδυνα απόβλητα χύνονται στο Θερμαϊκό, σε σημείο που η περιφέρεια για δεύτερη
φορά σε τρία χρόνια σφράγισε τη μονάδα. Ιδού λοιπόν, ελέγξτε τον ιδιώτη, σας
ενημερώνω ότι η προηγούμενη κυβέρνηση μαζί με τον ιδιώτη και την προηγούμενη
διοίκηση της ΕΥΑΘ, το 2013 οργάνωσαν φιέστα όταν υπέγραψαν τη σύμβαση με την
οποία ο ιδιώτης θα έβαζε maximum 3.500.000 ευρώ για την ανακατασκευή της μονάδας. Και για να
σας βοηθήσω, ένα χρόνο πριν (2012) η ΕΥΑΘ εγγράφως διαβεβαίωνε ότι απαιτούνται
12.000.000 ευρώ για να γίνει σωστή η μονάδα.
Η πώληση του 23% της ΕΥΑΘ κ.υπουργέ είναι ιδιωτικοποίηση,
και ακόμη καλύτερα είναι ΞΕΠΟΥΛΗΜΑ, γιατί δεν μπορεί να είναι τίποτε λιγότερο
όταν κοστίζει 29.000.000 ευρώ (σημερινή τιμή μετοχής), λιγότερο και από τα μισά ενός έργου της ΕΥΑΘ! Αναφέρομαι
στον υπερ-διαγωνισμό για τη διαχείριση των Βιολογικού-Ξήρανσης-Ιλύος προϋπολογισμού
70.000.000. Δεν θα μπω καν στη διαδικασία να σας προκαλέσω να πάρετε θέση για
τον διαγωνισμό αυτό, γιατί αν θέλατε να πάρετε θέση θα το είχατε κάνει εδώ και
τόσους μήνες που είστε υπουργός.
Κλείνοντας, σας παραθέτω ως απάντηση στη δήλωση σας «το θέμα είναι να παραμείνει ο δημόσιος έλεγχος», το τι συνέβη στο
Βερολίνο όπου είχαν ένα ΣΔΙΤ με 49,9% στις πολυεθνικές, και το Δημόσιο (ο Δήμος
εν προκειμένω) το 50,1%, δηλαδή το δημόσιο έλεγχο. Έχετε τους
θερμούς χαιρετισμούς από το κίνημα του Βερολίνου το οποίο συνέταξε και το
παρακάτω κείμενο, είμαι σίγουρος ότι και αυτοί έχουν τις αντιρρήσεις τους για
το ΣΔΙΤ που προωθείτε.
«Επιχειρήματα κατά ΣΔΙΤ στον τομέα των υδάτων και γιατί το ποσοστό των
ιδιωτικών εταιρειών δεν έχει σημασία
1. Όταν οι ιδιωτικές εταιρείες αγοράζουν μετοχές σε δημόσιες
υπηρεσίες όπως το νερό, είναι μόνο λόγω
των μεγάλων κερδών.
2. Αυτό που αποκαλούν «αυξημένη αποτελεσματικότητα» στην
πραγματικότητα σημαίνει:
- Ένα μικρότερο εργατικό δυναμικό (οι εργαζόμενοι που
απολύονται)
- Λιγότερες επενδύσεις σε έργα υποδομής
- Υψηλότερες τιμές για τους πολίτες.
3. Για να εξασφαλιστεί αυτό, οι συμβάσεις:
- Είναι πάντα μακροπρόθεσμες, συχνά για 30 χρόνια
- Εγγυώνται κέρδος για όλη τη διάρκεια της σύμβασης (η τιμή
που η κυβέρνηση του Βερολίνου κατέβαλε για τις μετοχές Veolia και η RWE
βασίστηκε στο εγγυημένο κέρδος τους μέχρι το 2028)
- Είναι μυστικές επειδή το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης υπάγεται στο πλαίσιο του εμπορικού δικαίου
- Όλη η διαχείριση είναι στα χέρια της ιδιωτικής εταιρείας
(αυτό μπορεί να καλύπτεται από χωριστές συμφωνίες μέσα στη σύμβαση)
Όλο αυτό συμβαίνει κάθε φορά που μια ιδιωτική εταιρεία
αποκτά μετοχές σε μια δημόσια εταιρεία - ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής
που αγοράζουν. Για να συμβεί αυτό πρέπει
όλη η δομή της εταιρείας ύδρευσης να αλλάξει. Είναι αυτό που συνηθίζεται
να ονομάζεται "αλλαγή στις
νεοφιλελεύθερες συνθήκες":
1. Τώρα μοναδικός στόχος1 της
εταιρείας ύδρευσης είναι να κερδίζουν όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα από το νερό. Δεν ισχύει πλέον ως
στόχος το « ο εφοδιασμός των πολιτών με ποιοτικό και επαρκές νερό».
2. Ως αποτέλεσμα, δεν υπάρχει πλέον χώρος για τη
διαφάνεια, τη συμμετοχή των πολιτών, οικολογικές και βιώσιμες πρακτικές και
άλλες μη-νομισματικές καταστάσεις.
3. Με τις απολύσεις (ή τις συνταξιοδοτήσεις)
δημιουργείται ένα έλλειμμα γνώσης, είναι η τεχνογνωσία που χάνεται από την
εταιρεία. Αυτό το έλλειμμα με τη σειρά του, ανοίγει την πόρτα για τις εξωτερικές αναθέσεις, πολύ συχνά σε εταιρείες που ανήκουν
στην εταιρεία που κατέχει τις μετοχές (για παράδειγμα Veolia Environment).
Veolia
και Suez, οι οποίοι
ενδιαφέρονται κυρίως για την αγορά μετοχών των εταιρειών ύδρευσης, έχουν πολλές
θυγατρικές2 εταιρείες για τις εν λόγω
αναθέσεις. Έτσι, το κέρδος τους δεν περιορίζεται στα έσοδα από την εταιρεία ύδρευσης,
αλλά περιλαμβάνει επίσης τα κέρδη από τις θυγατρικές εταιρείες. Αυτό έχει
αλυσιδωτές επιπτώσεις στις μικρότερες τοπικές επιχειρήσεις και προκαλεί ακόμη
μεγαλύτερη ανεργία3 στην περιοχή.
Έτσι, ακόμη και αν μια ιδιωτικοποιημένη εταιρεία τελικά επανακρατικοποιηθεί,
η εταιρεία ύδρευσης δε θα είναι ποτέ η
ίδια όπως πριν. Η όλη δομή της εταιρείας θα έχει αλλάξει. Ακόμη και αν το
κράτος ή ο δήμος είναι ο μοναδικός
ιδιοκτήτης, θα εξακολουθεί να εξαρτάται από τις θυγατρικές εταιρείες των πολυεθνικών
και θα αναγκαστεί να αγοράσει τη γνώση που είχε κλαπεί από αυτή. Η κατάσταση
του Βερολίνου (και αλλού) δείχνει ότι, από τη στιγμή που αυτή η νεοφιλελεύθερη
δομή καθιερωθεί σε μια εταιρεία ύδρευσης, στη συνέχεια παρά την
επανακρατικοποίηση, αυτή η λογική του κέρδους παραμένει.
Περίληψη: Όπως σε όλα τα μοντέλα ΣΔΙΤ, το κράτος ή η
κοινότητα αφήνει τη διαχείριση στον ιδιωτικό τομέα, υποστηρίζοντας ότι το Δημόσιο
εξακολουθεί να κατέχει το 51% ή παραπάνω, δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα κόλπο για να κάνει τους ανθρώπους
να πιστεύουν ότι εξακολουθεί να είναι υπό δημόσιο έλεγχο.»
Για την Ιστορία:
·
Ο Δήμος Βερολίνου αποζημίωσε 1.400.000.000 ευρώ την Veolia για να σπάσει τη σύμβαση και να φύγει, της πληρώσανε όλα τα μελλοντικά πιθανά της κέρδη μέχρι το 2028.
Στην προηγούμενη σύμβαση παραχώρησης της ΕΥΑΘ υπήρχε ο ίδιος ακριβώς όρος,
προέβλεπε ακόμη και την πιθανότητα εθνικοποίησης (που ίσως να τολμούσε μια Αριστερή
κυβέρνηση)
Με τιμή,
γ.αρχοντόπουλος,
εργαζόμενος ΕΥΑΘ,
μέλος SOSτε το Νερό
[1] Με την εισαγωγή του 51% της ΕΥΑΘ στο υπερταμείο,
σκοπός της ΕΥΑΘ πλέον είναι να έχει κέρδη για την αποπληρωμή-μέσω του
υπερταμείου- του χρέους. Αλλάζει ή όχι ο χαρακτήρας της εταιρείας όπως πολύ
σωστά επισημαίνουν οι σύντροφοι από το Βερολίνο ;
2 Στη
Βρετανία οι πολυεθνικές ίδρυσαν θυγατρικές στα νησιά της Μάγχης και φερόμενες
ως δανειζόμενες από τις θυγατρικές τους, παρουσίαζαν ζημιές με αποτέλεσμα
φοροδιαφεύγουν.
3 7000 εργαζόμενοι σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις
συνεργαζόμενες με την εταιρεία ύδρευσης του Βερολίνου, έχασαν τις δουλειές τους
(στη Θεσσαλονίκη μια πολυεθνική
υποσχόταν ότι θα δημιουργηθούν 3000-4000 θέσεις εργασίας, αφού πρώτα
δήλωσε ξεκάθαρα ότι η πώληση του 51% (τότε) της ΕΥΑΘ είναι ΣΔΙΤ!)
