Δημοψήφισμα για να παραμείνει το νερό κοινωνικό αγαθό

Οι Λαοί της Ευρώπης παίρνουν την ύδρευση στα χέρια τους και εμείς ετοιμαζόμαστε να ξεπουλήσουμε

        Η Ευρώπη αναθεωρεί τη στάση της απέναντι στην ιδιωτικοποίηση των εταιρειών ύδρευσης. Τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται μια τάση των ευρωπαϊκών πόλεων, να αναλάβουν οι ίδιες την διαχείριση της ύδρευσης τους, καταργώντας ουσιαστικά το μέχρι σήμερα πολυδιαφημιζόμενο μοντέλο της διαχείρισης του νερού από ιδιωτικές εταιρείες.

Η στροφή στη δημόσια διαχείριση του νερού στηρίζεται θα λέγαμε σε δύο βασικές ομάδες επιχειρημάτων:

α) στον κοινωνικό ρόλο του νερού, ως ένα αγαθό το οποίο δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ακόμη ένα εμπορικό προϊόν που μπαίνει στη διαδικασία απόδοσης κέρδους, χρηματιστηριακής αξίας, και εμπορευσιμότητας  όπως τα υπόλοιπα, καθώς επίσης και της χρήσης του ως  ένα φυσικό αγαθό, απαραίτητο για τη ζωή,  στο οποίο όλοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτό.

στη β) ομάδα επιχειρημάτων γίνεται ουσιαστικά ένας απολογισμός των αποτελεσμάτων της ιδιωτικοποίησης, και τις συνέπειες αυτής ,όπως:

·     ουσιαστικά μηδενικές επενδύσεις από τους ιδιώτες,

·      οριακή συντήρηση των υπάρχουσων υποδομών,

·     αύξηση της τιμής του νερού,

·      μειώσεις προσωπικού με απώτερο σκοπό το κέρδος που όμως επιφέρουν χαμηλότερης ποιότητας υπηρεσίες στους πολίτες-καταναλωτές,

·      αλόγιστη εξάντληση των αποθεμάτων μιας και σκοπός του επενδυτή είναι η αυξημένη κατανάλωση, δηλαδή αυξημένα κέρδη.

Η στροφή στην τάση επανακρατικοποίησης ξεκίνησε από το Παρίσι, την πατρίδα των SUEZ,Veolia, των μεγαλύτερων πολυεθνικών σε θέματα διαχείρισης ύδρευσης! Ο δήμος Παρισίων (επί Ζακ Σιράκ), έδωσε την διανομή του νερού με  εικοσιπενταετή σύμβαση στις παραπάνω εταιρείες, έχοντας μοιράσει την πόλη μεταξύ των δύο εταιρειών σύμφωνα με τη διαδρομή του Σηκουάνα: Η Veolia την περιοχή δεξιά του ποταμού και η SUEZ την αριστερή όχθη. Έτσι άλλος παρήγαγε και  επεξεργαζόταν το νερό και άλλος το διένειμε με αποτέλεσμα αλληλοκάλυψη υπευθυνοτήτων, χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι μια σταγόνα νερού από την πηγή ως την βρύση άλλαζε δέκα φορές υπεύθυνο διαχείρισης της!

Με την λήξη της σύμβασης τον Δεκέμβρη του 2009 ο το νερό του Παρισιού επεναδημοτικοποιήθηκε σε έναν φορέα, την  Eau de Paris.

          Δεν είναι όμως πάντα οι φορείς που παίρνουν τις αποφάσεις, οι πολίτες οι ίδιοι πολλές φορές παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους και με εφαρμογή των δικαιωμάτων τους αποφασίζουν για το μέλλον τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Ιταλία  και η πόλη του Βερολίνου.

          Στην Ιταλία, με νόμο του 2009,  προβλέπεται ότι από το 2012 θα πρέπει η ύδρευση να διαχειρίζεται από ιδιώτες ή από κοινοπραξίες  δημοσίου-ιδιωτών (ΣΔΙΤ) όπου όμως ο ιδιώτης θα πρέπει να έχει τουλάχιστον το 40%, ενώ παράλληλα οι τοπικές αρχές θα πρέπει ως το 2015, να μειώσουν τη συμμετοχή τους σε ποσοστό κάτω του 30%!Έτσι λοιπόν το Forum Italiano dei Movimenti per l’Acqua, διοργάνωσε μια τεράστια καμπάνια από τις αρχές του 2010 και τελικά κατάφερε να συγκεντρώσει 1.400.000 υπογραφές, 1.000.000 περισσότερες από τις απαιτούμενες, με αίτημα προς το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της Ιταλίας, να διενεργηθεί δημοψήφισμα ώστε να ακυρωθεί ο παραπάνω νόμος! Η Δημοκρατία μίλησε, έτσι μέσα στην άνοιξη του 2011 περισσότεροι από 50.000.000 Ιταλοί θα προσέλθουν στις κάλπες για να αποφασίσουν για το μέλλον των υδάτινων πόρων τους.

          Αντίστοιχα στο Βερολίνο, όπου έγινε μερική ιδιωτικοποίηση, οι πολίτες συγκεντρώνοντας 280.000 έγκυρες υπογραφές από τις 170.000 που απαιτούνταν,  προκάλεσαν δημοψήφισμα με αίτημα να δημοσιευθούν στο κοινό οι μυστικές συμβάσεις παραχώρησης του νερού στους ιδιώτες (Veolia, RWE). H δημοσιοποίηση των συμβάσεων αυτών είναι προαπαιτούμενο ώστε να μπορέσει μελλοντικά να γίνει αλλαγή της σύμβασης παραχώρησης. Την 13^η Φεβρουαρίου 2011 λοιπόν, περισσότεροι από 665.000 Βερολινέζοι ανταποκρίθηκαν στο δημοψήφισμα και με ποσοστό 98,2% είπανε ΝΑΙ στη δημοσιοποίηση των συμβάσεων. Υπάρχει ένα ντοκιμαντέρ “Water under the Hammer”, στο οποίο μεταξύ άλλων παρουσιάζει πως οι αρχές του Βερολίνου προετοίμασαν την πώληση της εταιρείας υδάτων,Berlin Water Works (BWB). Μέλη της επιχειρηματικής κοινότητας, κλήθηκαν στην Αγγλία το 1998 όπου τους έγινε παρουσίαση για την ιδιωτικοποίηση. Το Αγγλικό παράδειγμα έδειχνε πως οι μισθοί των manager τριπλασιάστηκαν σε 10 χρόνια ενώ οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν στο ένα τρίτο! Ένα χρόνο μετά το 49,9% της BWB ιδιωτικοποιήθηκε!  Μετά το πάγωμα των τιμολογίων ως το 2003, το 2004 η τιμή του νερού αυξήθηκε 15%, και από τότε ακόμη 20%. Παράλληλα, από τους 7.000 εργαζόμενους στα μέσα της δεκαετίας του 1990, στα τέλη του 2009 είχαν απομείνει 4.700 με σημερινό ρυθμό ,μείωσης 100 εργαζόμενοι ανά έτος. Οι επενδύσεις μειώθηκαν κατά 50% με αποτέλεσμα να χαθούν 8.000 θέσεις εργασίας από μικρομεσαίες επιχειρήσεις του Βερολίνου που συνεργαζόταν με την εταιρεία ύδρευσης.

          Το αξιοσημείωτο του δημοψηφίσματος του Βερολίνου είναι ότι διοργανώθηκε, από «κάτω», από την βάση, ομάδες πολιτών, συνδικάτα, δημιούργησαν την συλλογικότητα Τραπέζι Νερού του Βερολίνου, και η συλλογή των υπογραφών έγινε με δική τους καμπάνια σε διάστημα έξι μηνών.

          Και  στη Θεσσαλονίκη τι; Επιστροφή στην κατήφεια, την καθημερινή προπαγάνδα της κρίσης, συνέπεια της οποίας είναι να πουλήσουμε για σωθούμε! Η ΕΥΑΘ τα τελευταία δύο χρόνια την χωρίζει μια πολύ λεπτή γραμμή από την ιδιωτικοποίηση. Φιγουράρει στα πρωτοσέλιδα εφημερίδων και είναι πρώτο θέμα προς ιδιωτικοποίηση από όλα τα ΜΜΕ ιδιαίτερα δε εκείνων που οι ιδιοκτήτες τους είναι και υποψήφιοι αγοραστές της! Το περίφημο «οι υδάτινοι πόροι δεν ιδιωτικοποιούνται» του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβρη του 2009 φαίνεται να ξεχάστηκε, τώρα έχουμε κρίση χρέους 350 δις,  και θα μας σώσουν μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από την πώληση του νερού της Θεσσαλονίκης. Φυσικά κανείς οικονομικός συντάκτης δε βγαίνει να πει ότι η ΕΥΑΘ είναι κερδοφόρος, χωρίς υποχρεώσεις σε δάνεια, και χωρίς επιχορηγήσεις από το κράτος, και φυσικά δε θα πει κανείς ότι σε βάθος τετραετίας το κόστος αγοράς της θα αποσβεστεί από τα κέρδη της! Τα ΜΜΕ κάνουν την δουλειά τους, συμβάλουν στην εθνική κατάθλιψη και κατευθύνουν τη μάζα εκεί που πρέπει. Το ζητούμενο είναι τι κάνει η μάζα, αυτή η μάζα που αν αρχίσει να κινείται, ο όγκος της και μόνο είναι ικανός να αλλάξει τα γεγονότα, μια μάζα που στην Ιταλία μεταξύ ροζ πολιτικής και πληθώρας σκανδάλων, βρήκε τον δρόμο της, και κατεβαίνει σε δημοψήφισμα για να ακυρώσει ένα νόμο,  μια μάζα που στο Βερολίνο τα βγάζει όλα στο φως, χωρίς να περιμένει να το κάνουν άλλοι για αυτήν, μια μάζα που στη Θεσσαλονίκη παρακολουθεί και σιωπά, η σιωπή των αμνών;